İktisatta kesin bilgilere ulaşabilir miyiz?

Hayata dair bilgilere nasıl ulaşırız? Bir bilginin doğru veya yanlış olduğunu kesin olarak tespit edebilir miyiz? Hangi önermelerin doğru veya yanlış olduğuna nasıl, neye göre karar verebiliriz? Özellikle iktisatta bir bilgiyi doğrulamak için onu test etmek, deneyimlemek gerekir mi? Test etmek ve deneyimlemek ne zaman doğru, ne zaman gereksiz ve yanlış bir yöntemdir?

1-) “A priori” vs. “A posteriori”

Doğru bilgiye ulaşmada 2 temel yöntemin olduğu kabul edilir. Deneyimleyerek, yani a posteriori bir şekilde öğrenebileceğimiz gibi akıl yürüterek, yani a priori bir şekilde doğruya ulaşmamız mümkündür. Örneğin fizikte a posteriori yöntemlerle doğru bilgilere ulaşmaya çalışırız. A priori bilgi şu anlama gelir: Önermeyi oluşturan kelimelerin anlamını bir kez kavradığımız anda artık o cümlenin doğru veya yanlışlığına akıl yürüterek karar verebiliriz; doğrulamak veya yanlışlamak için test etmeye, tekrar deneyimlemeye gerek yoktur.

Bir doğruluk iddiası içeren önerme aynı zamanda analitik veya sentetik olabilir. Analitik önermeler gerçek hayata uygulanmayan, tanımları gereği doğru olan önermelerdir. Kelimeleri nasıl tanımladığımızla alakalıdır. Örneğin; “Bekar insanlar evli değildir” cümlesi tanımı gereği doğrudur. Sentetik önermeler dış dünyayı ilgilendirir. Örneğin; “Şu anda üstümde kırmızı bir gömlek var”.